Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği Resmî Gazete´de yayımlandı 08.08.2015 12:55

Millî Eğitim Bakanlığının Anayasa Mahkemesinin dershanelere ilişkin iptal kararları sonrası Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde yaptığı değişiklik Resmî Gazete ´de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmeliğe göre, Türk dili ve edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe bilim gruplarında, özel öğretim kursları açılabilecek.

Millî Eğitim Bakanlığı, Anayasa Mahkemesinin, 6528 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun´daki,  "dershaneleri" ibaresinin yürürlükten kaldırılması, dershanelerin dönüştürülmesi ve gerekli dönüşümü tamamlamayan öğrenci etüt eğitim merkezlerinin eğitim öğretim faaliyetlerinin 1 Eylül 2015´e kadar devam edebileceğine ilişkin hükümleri iptal etmesinin ardından, Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde değişikliğe gitti. Değişiklik Resmî Gazete´de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nda geçen yıl yapılan düzenlemede olduğu gibi yeni yönetmelikte de dershane ibaresi yer almadı. Ancak Bakanlık, bireylerin tercihleri doğrultusunda okul dışı eğitim alma ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik farklı çözüm yollarının üretilmesi için özel öğretim kursu, kişisel gelişim kursu, meslek edindirme ve mesleki gelişim kursu ve yetenek kursu başlıklarında yeni kurs tanımları getirdi. "Tanımlar" başlığı altına, bilim grubu, özel öğretim kursu, kişisel gelişim kursu, meslek edindirme ve mesleki gelişim kursu, yetenek kursu, ders yılı ve öğretim yılı ibareleri eklendi.

Bilim grubu, Bakanlıkça, lise ve dengi okul öğrencileri ile mezunlarına yönelik onaylanan çerçeve programı doğrultusunda, özel öğretim kursları kategorisinde belirlenen gruplar olarak tanımlandı. Bilim gruplarını, Türk dili ve edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe (felsefe, sosyoloji, psikoloji, mantık) alanları oluşturdu.

Özel öğretim kursları, kişilerin Bakanlıkça belirlenmiş, bilim gruplarına uygun eğitim ortamlarında, öğrenim seviyelerine, ilgi ve isteklerine uygun öğretim programları doğrultusunda, bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirdiği, serbest zamanlarını değerlendirdiği çeşitli kurs kapsamındaki en fazla üç bilim grubunda eğitim veren özel öğretim kurumları olarak ifade edildi. Buna göre, özel öğretim kursları, Türk dili ve edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe (Felsefe, sosyoloji, psikoloji, mantık) bilim gruplarında kurs açabilecek.

Kişisel gelişim kursları, kişilerin, sosyal ve kültürel alanlarda Bakanlıkça belirlenmiş uygun eğitim ortamlarında, öğrenim seviyelerine, ilgi ve isteklerine uygun öğretim programları doğrultusunda, bilgi, beceri, dil, yetenek ve deneyimlerini geliştirdiği, serbest zamanlarını değerlendirdiği ve benzeri eğitimlerin verildiği çeşitli kurs kapsamındaki özel öğretim kurumlarını kapsayacak. Buna kapsamda, yabancı dil kursları ile açıköğretim öğrencileri için hazırlanan kurslar olacak.

Meslek edindirme ve mesleki gelişim kursları da kişilerin meslek edinme ve mesleklerinde ilerlemelerine yönelik alanlarda Bakanlıkça belirlenmiş uygun eğitim ortamlarında, öğrenim seviyelerine uygun öğretim programları doğrultusunda, bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirdiği ve benzeri eğitimlerin verildiği çeşitli kurs kapsamındaki özel öğretim kurumlarını içerecek. Bilgisayar, muhasebe, güzellik ve cilt bakımı, modelistlik ve stilistlik, turizm ve otelcilik, insan kaynakları ve sekreterlik, emlakçılık, reklamcılık, sigortacılık, televizyon, radyo ve spikerlik, iş makinesi belgesi gruplarında meslek edindirme ve mesleki gelişim kursları açılabilecek.

Yetenek kursları ise kişilerin, sanatsal ve sportif alanlarda Bakanlıkça belirlenmiş uygun eğitim ortamlarında, öğrenim seviyelerine, ilgi ve isteklerine uygun öğretim programları doğrultusunda, bilgi, beceri, yetenek ve deneyimlerini geliştirdiği, serbest zamanlarını değerlendirdiği çeşitli kurs kapsamındaki özel öğretim kurumlarını kapsayacak. Bu çerçevede, müzik, dans ve bale kursları düzenlenebilecek. Bu öğretim programları dışında, özel öğretim kursları kategorisi hariç, programında sadece teorik konulara yer veren ve uygulama dersliğini ihtiyaç duymayan diğer kurslar açılabilecek.

Yönetmelikte, ders yılı okullarda, derslerin başladığı tarihten kesildiği tarihe kadar geçen süre, öğretim yılı ise ders yılının başladığı tarihten ertesi ders yılının başladığı tarihe kadar geçen süre olarak tanımlandı.

Bilim grupları için hazırlanan kurs programı genel müdürlükçe onaylanacak

Yönetmeliğe göre, özel öğretim kursu açacaklardan, kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi için diğer belgelerin yanı sıra bilim gruplarının Talim ve Terbiye Kurulunca onaylanan çerçeve programına veya programlarına uygun olarak kurum tarafından en fazla üç bilim grubunda hazırlanmış ve genel müdürlükçe onaylanmış kurs programı istenecek. Ayrıca, kurumların açılışında 492 sayılı Harçlar Kanunu gereği ruhsatları harca tabi kurum açacaklar için harç yatırıldığına dair onaylı belge talep edilecek.

Valilikler kurumlar için "görüş" belirtecek

Maarif müfettişlerince görevlendirme onay tarihinden itibaren en geç 15 iş günü içinde düzenlenen inceleme raporunda ve valilikçe kurumun açılmasında sakınca bulunmadığının belirtilmesi halinde dosya, 5 iş günü içinde bakanlığa gönderilecek. Bakanlıkça iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilmesi uygun görülen okullar dışındaki kurumlara valilikçe 5 iş günü içinde kurum açma izni düzenlenecek. Valilikçe kurum açma izni düzenlenen kurumlara Bakanlıkça 15 iş günü içinde iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenecek.

Maarif müfettişlerince eksikliklerini süresi içerisinde tamamlamadığı tespit edilen kurumlar hakkında sürekli kapatma işlemi uygulanarak bu kurumların kurum açma izinleri ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatları da iptal edilecek.

Zorunlu eğitim çağındaki öğrenciler için kurslar 19.00’a kadar açık olacak

Yönetmelikle, çalışma saatleri de düzenlendi. Buna göre, okullar dışındaki kurumlarda günlük çalışmalar saat 07.00 ila 23.00 saatlerinde yapılmaya devam edilecek. Ancak zorunlu eğitim çağındaki öğrencilerin devam ettiği programlarda eğitimler 07.00 ila 19.00 saatlerinde yapılacak. Özel öğretim kurslarında her bir program için haftada en az üç, en fazla sekiz saate kadar ders verilebilecek.

Özel öğretim kurslarında yıllık çalışma takvimi, öğretim yılı süresi içinde en az 18 en fazla 36 hafta olmak üzere planlanacak.

Temel liselerde de 19.00 sınırı olacak

Lise ve dengi okul mezunlarına yönelik,  Türk Dili ve Edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe (felsefe, sosyoloji, psikoloji, mantık) bilim gruplarını uygulamak isteyen temel liselerde, Genel Müdürlüğün izni ile sadece hafta sonlarında, kendi öğrencilerine takviye kurslarını ise hafta içinde  07.00 ila 19.00 saatlerinde verebilecek.

Özel öğretim kurs binalarının bağımsız girişi bulunması gerekecek

Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinin, bahçesi bulunan ve müstakil binalarda, özel öğretim kurslarının, bağımsız girişi bulunan ve bütün birimleri aynı binanın birbirine bitişik daire veya bitişik alt ve üst katlarında yahut aynı bahçe içerisinde tamamı kuruma ait binalarda, diğer kurumların ise bütün birimlerinin aynı binanın birbirine bitişik daire veya bitişik alt ve üst katlarında ya da bitişik binaların birbirine bağlantılı aynı katlarında yahut aynı bahçe içerisinde tamamı kuruma ait binalarda olması gerekecek.

Mezunların bilim derslikleri ayrı katlarda olacak

Çeşitli kurslar kapsamında açılan özel öğretim kurslarına devam eden lise ve dengi okul öğrencileri ile mezunlarının eğitim aldıkları bilim derslikleri ayrı katlarda oluşturulacak.

Kurumuna program ilavesi yaptırmak isteyen kurucu veya kurucu temsilcisi, okullar dışındaki kurumlara ilave edilecek öğretim programının onaylandığı Talim ve Terbiye Kurulu kararının tarih ve sayısını, ayrıca özel öğretim kursu açacaklar için özel öğretim kursları çerçeve programına veya programlarına uygun olarak en fazla üç bilim grubu için kurum tarafından hazırlanmış ve genel müdürlükçe onaylanmış öğretim programı ile valiliğe başvuracak.

Bununla birlikte kurucu veya kurcu temsilcileri program ilavesi yapmak istediklerinde okullar dışındaki kurumlara ilave edilecek öğretim programının onaylandığı Talim ve Terbiye Kurulu kararının tarih ve sayısı, lise ve dengi okul mezunlarına yönelik bilim grubu programlarını uygulamak isteyen temel liselerde ise her bir bilim grubu için standartları Bakanlıkça belirlenmiş bilim dersliği şartlarını sağlayan dersliği yapılacağına dair kurucunun yazılı beyanı ile valiliğe başvuracak. İnceleme sonucunda program ilavesinde sakınca bulunmadığının belirtilmesi halinde, okullar dışındaki kurumlara 15 iş günü içinde valilikçe program ilavesi yapılarak kurum açma izni yeniden düzenlenecek. Okullarda ise hazırlanan dosya 5 iş günü içinde Bakanlığa gönderilecek. Bakanlıkça okullara 15 iş günü içinde kurum açma izni yeniden düzenlenecek.

En fazla 3 bilim grubunun programına izin verilecek.

Yönetmeliğe göre, lise ve dengi okul mezunlarına yönelik Türk Dili ve Edebiyatı, matematik, fizik, kimya, biyoloji, tarih, coğrafya, felsefe (felsefe, sosyoloji, psikoloji, mantık) bilim grubu programlarını uygulamak isteyen temel liselerin öğretim programlarının süresi ve içeriği, Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğünce onaylanmadıkça kurumlar tarafından değiştirilemeyecek. Özel öğretim kurslarında da öğretim programlarının süresi ve içeriğinde Genel Müdürlük onayı olmadıkça kurumlar tarafından değişiklik yapılamayacak.

Temel liseler ve özel öğretim kurslarında program ilavesi ve değişiklik başvuruları her yıl temmuz ayının ilk iş gününe kadar yapılacak. Bu tarihten sonra yapılan değişiklik başvurularına ilişkin onaylar ertesi öğretim yılından itibaren geçerli olacak.

Bakanlıkça onaylanan ilgili bilim grubunda yer alan çerçeve programda değişiklik olması halinde, değişiklik tarihinden itibaren 6 ay içerisinde kurumca hazırlanan yeni programın onayı için başvuru yapılması gerekecek. Özel öğretim kursları yeni programı onaylanmak üzere valilik aracılığıyla genel müdürlüğe sunacak. Değişiklik üzerine hazırlanan öğretim programını süresi içerisinde onaylatmayan temel liseler ile süresinde değişiklik başvurusunda bulunmayan veya programları onaylanmayan özel öğretim kurslarının da ilgili programı iptal edilecek.

Genel Müdürlükçe onaylanan program örnekleri temel liselerde lise ve dengi okul mezunlarının, özel öğretim kurslarında ise kursiyerlerin görebileceği bir yerde ve kuruma ait internet sitesinde devamlı bulundurulacak. Temel liselerde ve özel öğretim kurslarında, kurum bünyesinde kendi kategorisinde olmak üzere en fazla 3 bilim grubunun programına izin verilecek.

Hakkında soruşturma bulunan kurumların devrinde sonuç beklenecek

Kurumun, kuruculuk koşullarını taşıyan başka bir gerçek veya tüzel kişiliğe devredilebilmesi için kurum binası kurucuya ait ise binanın tapu senedi örneğiyle başvuru tarihi itibarıyla tapu senedinin millî eğitim müdürlüğünce onaylı örneği, kurum binası kiralık ise okullarda öğretim süresi kadar, diğer kurumlarda da en az bir yıllık kira sözleşmesinin aslı veya millî eğitim müdürlüğünce onaylı örneği ile valiliğe başvurulması gerekecek.

Ancak valiliğin incelemesinde kurumun müracaat tarihinden önce yapılan teftiş veya denetimlerinde, kurumun geçici kapatılmasına ilişkin teklif bulunması halinde, bu teklifin uygun görülerek uygulanmasından sonra hakkında adli veya idari soruşturma bulunan kurumların ise soruşturması sonuçlandıktan sonra devir işlemi gerçekleştirilecek. Sürekli kapatılma teklifi getirilen kurumlar devredilemeyecek.

Dönüşümde de soruşturmaya dikkat edilecek

Daha önceden kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı alan kurumların kurucuları, mevcut kurumunu bir başka kuruma dönüştürmek istemesi halinde gerekli belgelerle valiliğe müracaat edecek. Valilikçe yaptırılacak inceleme sonucunda uygun görülmesi ve 3 aylık bekleme süresi dışındaki şartların da yerine getirilmesi halinde 15 iş günü içinde eski kurum kapatılacak ve yeni kuruma kurum açma izni ile iş yeri açma ve çalışma ruhsatı düzenlenerek dönüşüm sağlanacak. 

Bir başka kuruma dönüşmek amacıyla başvuru yapan kurumların müracaat tarihinden önce yapılan teftiş veya denetimlerinde, kurumun geçici kapatılmasına ilişkin teklif bulunması halinde bu teklifin uygun görülerek uygulanmasından sonra hakkında adli veya idari soruşturma bulunan kurumların ise soruşturması sonuçlandıktan sonra dönüşüm talebi değerlendirmeye alınacak.

Soruşturma sonucu kurumu kapatılanlar 5 yıl kurum açamayacak

Gerçek kişi olan kurucunun, kuruculuk şartlarını kaybettiğinin tespiti halinde, kurumu devretmesi ve kurumla ilişkisinin kesilmesi için okullarda öğretim yılının sonuna kadar, diğer kurumlarda ise 3 ay süre verilecek. Gerçek kişi olan kurucunun ölümünde ise veraset ilamında belirtilen kanuni mirasçıların tamamının noter onaylı vekaletnameyle aralarından seçecekleri, şartları taşıyan bir kimseyi okullarda öğretim yılının sonuna kadar diğer kurumlarda ise 3 ay içinde kurucu olarak göstermeleri gerekecek.

Kurucusu tüzel kişi olan kurumlarda kurucu temsilcisinin kuruculuk şartlarını kaybetmesi veya ölümü halinde şartları taşıyan başka bir temsilcinin okullarda öğretim yılının sonuna kadar, diğer kurumlarda ise 3 ay içinde usulüne göre seçilip bildirilmesi gerekiyor.

Soruşturma sonucunda kurumu sürekli kapatılan kurucuya 5 yıl geçmeden tekrar kurum açma veya bir kurumu devir alma ya da bir kuruma ortak olma izni verilmeyecek.

Çeşitli kurslarda, kurs programına uygun öğretmen, uzman öğretici veya usta öğretici, özel öğretim kurslarında ise ilgili bilim grubu programına uygun öğretmen veya uzman öğretici görevlendirilecek.

Kurumlarda, ölçme ve değerlendirme uzmanı sorumluluğunda isteğe bağlı olarak ölçme ve değerlendirme birimi kurulabilecek. Birim, öğrencilerin veya kursiyerlerin genel başarı seviyesini, özel yetenekli veya öğrenme güçlüğü çeken bireyleri ve öğrenme güçlüğü çekilen konuları tespit ederek diğer eğitim personeli ile işbirliği içerisinde gerekli iyileştirme tedbirlerini alacak.

Kurumlarda, Bakanlıkça onaylanan öğretim programları uygulanacak. Meslek edindirme ve mesleki gelişim kurslarında, yetenek kurslarında, kişisel gelişim kurslarında ve hizmet içi eğitim merkezlerinde, 20 ders saatini geçmeyen kurs faaliyeti dışındaki diğer etkinliklerin programları, millî eğitim müdürlüğünce uygun bulunması durumunda uygulanabilecek.

Lise ve dengi okul mezunlarına yönelik bilim grubu programlarını uygulayan temel liseler ise kendi öğrencileri için valilik izniyle sadece hafta içi haftalık ders çizelgesinde belirtilen saatler dışında takviye kursları açabilecek.

Özel öğretim kurslarında açık uçlu soruların olduğu sınavlar yapılacak

Özel öğretim kurslarında, Genel Müdürlükçe onaylanan öğretim programlarında yer alan kazanımların ölçülmesi amacıyla açık uçlu soruların da yer aldığı ücretsiz sınavlar yapılacak. Bu sınavlar kurumlar tarafından, kursiyerlerin gelişimini takip etmek amacıyla, eğitim döneminin başında, ortasında ve sonunda gerçekleştirilecek. Sınav sonucunda, kursiyerlerin konulara göre başarı analizleri yapılacak ve kursiyerlere geri bildirim verilecek. Sınavlara sadece kurumda kayıtlı kursiyerler katılacak. Bu kursiyerler için Kurs Bitirme Belgesi düzenlenmeyecek. Lise ve dengi okul mezunlarına yönelik bilim grubu programlarını uygulayan temel liselerde de bu sınavlar yapılacak.

Sınıf mevcudu en fazla 16 olacak

Okullarda sınıf mevcutları, okul öncesi eğitimde 20, organize sanayi bölgelerinde açılan mesleki ve teknik anadolu liselerinde 30, diğer okullarda ise 24´ten fazla olamayacak. Ancak lise ve dengi okul mezunlarına yönelik bilim grubu programlarını uygulayan temel liselerin bu programlarının sınıf mevcutları 16 kişiyi geçmeyecek. 

Okullar dışındaki kurumlarda ise sınıf mevcutları 30 öğrenci veya kursiyerin üzerinde olamayacak. Ancak özel öğretim kurslarında sınıf mevcutları 16 kursiyeri geçmeyecek şekilde düzenlenecek. Özel öğretim kurslarında kursiyer grupları öğretim programlarında belirtilen öğrenim seviyesine göre oluşturulacak.

Dönüşüm programı kapsamında açılan ortaokullar ile temel liselerin her sınıf düzeyinde kayıtlı öğrenci sayısı toplam kontenjanın yüzde 40´ını geçemeyecek.

Öğrenci etüt eğitim merkezlerine ilkokul ve ortaokul öğrencileri kayıt olabilecek. Kayıtta öğrencilerin T.C. kimlik numarası ve öğrenci belgesi istenecek.

Öğrenciler okul saatleri dışında özel öğretim kurslarına gidecek

Lise ve dengi okul öğrencileri hafta içi okul saatleri dışında veya cumartesi günleri özel öğretim kurslarına devam edebilecek. Okulla ilişiği kesilen lise ve dengi okul öğrencisi kursiyerin, özel öğretim kursuyla de ilişiği kesilecek. Zorunlu eğitim çağındaki kursiyerlerin MEBBİS kayıtları e-Okulla ilişkilendirilecek. Kursiyerler, sadece öğrenim veya sınıf seviyelerine uygun programlara devam edebilecek.

Temel liseler hafta sonu lise ve dengi okul mezunlarına yönelik eğitim verecekleri bilim grubu için alacakları ücretleri ocak ayından itibaren mayıs ayının sonuna kadar tespit ve ilan edecek.

Yıl sonuna kadar dönüşecek özel öğretim kurslarına bağımsız bina giriş şartında kolaylık

Dönüşüm programına alınarak 2015 yılı sonuna kadar mevcut binalarında dönüşen özel öğretim kurslarında, 2018-2019 öğretim yılı sonuna kadar bağımsız bina girişi şartı aranmayacak.

2015-2016 öğretim yılında bilim grubu programlarını uygulayacak kurumların, programlarını 2015 sonuna kadar onaylatmaları gerekiyor.

Yabancıların kurslara kayıtları

Okullara, çeşitli kurslara, motorlu taşıt sürücüleri kurslarına, hizmetiçi eğitim merkezlerine ve öğrenci etüt eğitim merkezlerine yabancı uyruklu öğrencilerin kayıtlarında, usulüne uygun pasaport ve öğrenim vizesi almış olmaları şartı aranacak. Ülkesi belli olmayan, sığınmacı veya mülteci durumundaki yabancılardan öğrenim vizesi istenmeyecek. Bu durumda  olanların emniyet makamlarınca verilmiş en az 6 ay süreli ikamet izinleri yeterli görülerek kayıtları yapılacak.

Türkiye´de çalışma ve ikametlerine izin verilen yabancılardan öğrenim vizesi istenmeyecek. Ancak öğrenim görecek kişinin veya anne, baba veya vasisinin çalışma izni aldığını veya en az 6 ay ikamet izinlerinin bulunduğunu belgelendirmeleri gerekecek. Türkiye’deki yabancı misyon şefliklerinde veya uluslararası kuruluş temsilciliklerinde görevli personelin çocuklarının kayıtları için usulüne uygun pasaport almış olmaları şartı aranacak.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kazanmış olup sonradan Bakanlar Kurulundan Türk vatandaşlığından çıkma izni alarak yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişilerin ve bunların çocuklarının kayıtları da yapılacak. Kayıtlarda okulların kayıt ve kabul şartları ayrıca aranacak.