Cezayir - Ürdün

Cezayir

Resmi Adı:Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti

Başkent:Cezayir

Nüfusu: 35.468.208 %99 Arap, Berber(Kabylie) Chaoui, Mezap, Tuvarig, %1 den az Avrupalılar

Yönetim biçimi: Cezayir, Başkanlık sistemi ile yönetilen bir Cumhuriyettir.

Yüzölçümü: 2 381 741 Km2 (%85 Çöl)

Başlıca Şehirleri: Cezayir, Oran , Constantine , AnnabaBlida,Satif

İkllim: Sahil bölgelerinde ılıman, güneyde kuru ve sıcak. Başkent Cezayir: (Algiers) en sıcak ay Ağustos olup bu ayda sıcaklık ortalama 22-29 derece arasında değişmektedir. En soğuk ay Ocak olup sıcaklık 9-15 derece arasında değişim gösterir. En kuru ay Temmuz olup ortalama yağış miktarı 1mm’dir. En yağışlı ay ise Aralık’tır. Aralık ayında ortalama yağış miktarı 140 mm’dir.

Dili: Resmi dil Arapçadır. Berberice (Tamazight) ve Fransızca da kullanılır.

Din: Sünni Müslümanlar %99, Hıristiyan ve Museviler %1

Bağımsızlık Günü: 5 Temmuz 1962

Milli bayram: İhtilal günü, 1 Kasım (1954)

Okur yazar oranı: 15 yas ve üzeri bilgiler, toplam nüfus: %70 erkeklerin: %78.8, kadınların: %61 (2003)

Telefon Kodları: Cezayir’in uluslararası telefon kodu + 213’dür.

Saat dilimi: GMT

Para Birimi: Cezayir Dinarı (AD) 1 AD=100 centimes veya 20 douros 1 ABD $= 71.6 AD (29.03.2011)

GSYİH (US $, milyar) : 195,9

Kişi başı GSYİH (US $) : 8700

Coğrafi Konum: 28 00 Kuzey enlemi, 3 00 Batı boylamı. Cezayir, Kuzey Afrika'da, Akdeniz kıyısında, Fas ve Tunus'un arasında yer almaktadır. Ülke topraklarının % 80’i Sahrada yer almaktadır. Ülkenin % 10’luk kısmını oluşturan verimli kuzey kısmı tahıl, şarap, zeytin ve meyve üretimini desteklemektedir. Sahra’nın çoğu yarı çöl özelliklerine sahiptir.

En yüksek yer: Ahaggar  3003 m ye kadara varan yükseklik; Cebelşşelia 2328 m, Jurjura 2308 m

İdari Bölünüş:1985 yılından beri Cezayir 48 Vilayet’e ( Wilaya) ,227 Daire’ye (DAİRA) ve 1541 Belediye’ye (commune) bölünmüştür. Vilayetlerin yönetimi 4 yıl için seçilen ve sayıları 30-55 arasında degisen vekillerin oluşturduğu Vilayet Meclisi-Assemblée Populaire Wilaya (APW) tarafından gerçekleştirilmektedir ve Vilayetlerin basında Cumhurbaşkanı tarafından atanan bir vali bulunmaktadır.

Ülke ekonomisi meyve ağaçları, bağcılık, fosfat, demir ve hidrokarbüre ağırlık veren sömürge ekonomisinin izlerini taşımaktaysa da, bağımsızlığın kazanılmasından sonra, değişik alanlara yönel inilmiştir. Nüfusun fazlası tarımla uğraşır. Toprağın işlenilmesinde bazı sosyalist uygulamalardan faydalanılmıştır. Meyve sebze üretimi şarapçılık gelişmekle birlikte nüfusun çoğunluğu verimi düşük tahıl üretimi yada koyun yetiştiriciliği ile uğraşmaktadır. Devlet ağır sanayi kurmayı üzerine almış petrol ve doğalgaz çıkarılmasına ağırlık verilmiş Annaba 'da demir çelik fabrikası Arzew de petro-kimya tesisleri kurmuştur. Kentlerde hafif sanayi (gıda,tekstil) , gelişmektedir. Turizmde önemli bir gelir kaynağı olmakla beraber asıl gelir kaynağı büyük bölümü ihraç edilen petrolden ve doğalgazdan sağlanmaktadır.

Antik çağlarda Fenikeliler ve daha sonralarında Roma İmparatorluğunun egemenliğinde kalan Cezayir 7.yy da Araplar 'ın eline geçti.1518 de Barbaros tarafından Osmanlıların koruması altına alınan değin çeşitli Arap hanedanları ve İspanyollar arasında el değiştirdi.1830 da Fransızların eline geçen Cezayir sömürgeleştirildi. İkinci dünya savaşı sırasında müttefiklerde işgal edildi.1954 te başlayan ve 1961 de sına eren bağımsızlık savaşı sonunda 1962 de bağımsızlığını kazandı. Bin Heddayı devirerek devlet başkanı olan Bin Bella, tek partili bir anayasanın onaylanmasından sonra sosyalist bir program uygulamaya koydu.1965 te darbeyle iş başına gelen Huari Bumedyen petrolü devletleştirdi ve Sovyetler Birliği ile ilişkileri geliştirdi.1978 de Bumedyen'in ölümünden sonra Şadli bin Cedit devlet başkanı oldu.1988 yılında ülkede karışıklıklar çıktı. Çıkan karışıklıklar sonucunda Bin Cedid tavizler vermek zorunda kaldı.

Ürdün

Yönetim Şekli: Anayasal Monarşi

Yüzölçümü: 89 213 km2 (%4 tarım alanı,%8 otlak alan)

Nüfusu: 6,1 milyon (2010 yılı tahmini) % 98 Arap, % 1 Çerkez, % 1 Ermeni

Resmi Dili: Arapça. İngilizce de yaygın biçimde kullanılmaktadır.

Din :% 92 Sünni Müslüman, % 6 Hristiyan, % 2 Diğer (2001 tahmini)

Başkenti: Amman

Başlıca Şehirleri : 12 idari bölge (muhafazat): Amman, İrbid, Zarka, Balqa, Mafrak, Kerak, Jerash, Madaba,Ajlun, Akabe, Maan, Tafiela.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (Milyar Dolar) : 23,9

Kişi Başına GSYİH (Dolar) : 5,256

Saat Dilimi: GMT +2 saat

Alan kodu: 962

Coğrafi Konum : Akabe Limanı ile Akabe Körfezi’ne açılan ve İsrail ile en uzun sınırı (238 km) paylaşan ülke konumundaki Ürdün, Irak ile 181 km, Suudi Arabistan ile 744 km, Suriye ile 375 km, Batı Şeria ile 97 km uzunluğunda sınıra sahiptir.Ürdün topraklarının doğusu daha çok çöllerle kaplı düzlüklerden, batı bölgeleri dağlık arazilerden oluşmaktadır. Büyük Rift Vadisi, Ürdün Nehri’ni batı ve doğu olmak üzere iki bölgeye ayırmaktadır. Ürdün topraklarının % 3,32’si ekilebilir arazilerden, % 1,18’i düzenli hasat elde edilen alanlardan oluşmaktadır.

En yüksek yer: Ram Dağı (1754 m),Asur Tepesi (1016 m)

Akarsu ve Gölleri: Jordan Ölü Denizin bir bölümü

İdari bölünüş: 5 İdari birim