Çin Halk Cumhuriyeti
Çin Halk Cumhuriyeti
Başkent: Pekin
Yönetim Şekli: Komünist tek parti
yönetimi
Nüfusu:1.370.000.000
Nufus yapısı: Nüfusun %91,6’sı
Han kökenli Çinliler %16,7’sini ise aralarında Uygurların da
bulunduğu diğer azınlıklar oluşturmaktadır. Ailelerin tek çocuk
sahibi olmaları teşvik edilmektedir.
Yüzölçümü:9.736.780 Km2 (%10
tarım alanı,%30 otlak alan,%15 ormanlık ve bozkır)
Önemli Kentleri: Şanghay (15,6
milyon), Pekin (13,1 milyon), Guangzhou (11 milyon), Shenzen (8,5
milyon), Dongguan (6,5 milyon), Tianjin (5,2 milyon)
Para Birimi: Yuan..1 ABD $ = 6,40
Yuan
GSYİH (milyar ABD $): 5,627 (2010)
Kişi başına düşen milli gelir:
4.394 $ (2011 tahmini)
Saat Dilimi: GMT +5 ile 9 Saat
Telefon kodu:+86
Coğrafi konumu: Çin Asya kıtasının
doğusunda yer almaktadır. Doğuda Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti;
güneydoğuda Makao; güneyde Laos, Birmanya, Vietnam, Hindistan,
Bhutan, Nepal; batıda Pakistan, Afganistan, Tacikistan, Kırgızistan,
Kazakistan; kuzeyde Moğolistan Halk Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu
ile komşudur. Çin’in toplam kara sınırları uzunluğu 20 000
km’den fazladır.
Çin’in doğusunda Doğu Çin
Denizi ve güneydoğusunda Güney Çin Denizi yer almaktadır. Çin
anakarasının toplam sahil uzunluğu 18 000 km’den fazladır.
Akarsular:Yang-Çe,Hoang
Ho,Sikyang
İdari Yapı:21 İl,5 Özerk bölge,3
İl Valiliği.
ÇHC 1949 yılından bu yana Çin
Komünist Partisi tarafından yönetilmektedir. 7 üyeden oluşan,
Başkanlığını ve Genel Sekreterliğini Hu Jintao’nun yaptığı
Polit Büro Daimi Komitesi ülkedeki en yüksek yönetim organıdır.
Hu Jintao aynı zamanda Devlet Başkanlığı görevini de
yürütmektedir.
Siyasi Yapı:
Çin’in 5000 yıla kadar uzanan
köklü bir tarihi geçmişi vardır. Çin uygarlığı tarih boyunca
gözle görünür bir devamlılık sergilemiştir. Bu bölgede, bir
imparator etrafında bilinen en büyük siyasi birleşme M.Ö. 221
yılında Qin Hanedanı imparator Qin Shi Huang Di zamanında
gerçekleşmiştir.
Tarih boyunca pek çok birleşme,
bölünme ve hanedan çatışmalarına sahne olan Çin’de
imparatorluk sistemi 1911’de sona ermiştir. 1911- 1949 dönemini
içine alan siyasi güç çatışmaları, Mao Zetung’un 1 Ekim
1949’da Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi ile son
bulmuştur. 1949-1976 döneminde ülkede Mao Zetung’un mutlak
siyasi hakimiyeti ekonomik ve sosyal gelişmelerde etkili olmuştur.
Mao 1976 yılında ölmüştür.
Ölümünden sonra rejim devam etse bile kısmen de olsa bazı
değişiklikler ve dışa açılma küçükte olsa özle sektör
yatırımları oluşmaya başlamıştır. Katı komünizm
uygulamaları yerini daha serbest uygulamalara bırakmıştır. Bu
çerçevede 1992 yılında Çin Komünist Partisi’nin 14. Ulusal
Kongresinde ülkede “Sosyalist Piyasa Ekonomisi” tesis
edilmesi kabul edilmiştir.
Dil:Çince
Din:Çin etkilerinin ağırlıkta
olduğu Budizm(Konfiçyus ve Taoizm etkisi).Ateist (Resmi),
Taoist-Budist, Hristiyan %3-4, Müslüman %1-2
En yüksek Yerleri:Uluğ Muz
Dağı(7723m),Kungur Dağı (7719m)
Ülkenin batı ve doğu kesimleri
birbirinden çok farklı yapıdadır.Batı kesiminde Himalaya ve Kuen
-Luen sıradağları ile yer yer göllerle parçalanmış yüksek
Tibet yaylaları yer alır. Kuzey Batı da Altay , Tienşan, Nanşan
sıradağları ,Kuzey doğuda Moğolistan Platosu bulunur.Ülkenin
batısında sıcaklık farkları büyüktür ve bu bölgeler çok az
yağış alır. Taklamakan, Çungari,Gobi Çölleri bu bölgededir.Doğu
kesimi ise alüvyonlu ovalar ve tepelerle kaplıdır.Bütün ırmaklar
Çin Denizine akar.
Kuzeyde hüküm süren kışları
soğuk yazları yağışlı kara iklimi nedeniyle ,kayın
,meşe,karaçam ormanları çoktur.Ülkenin geri kalan kesimleri
muson ikliminin etkisindedir. Güney doğru inildikçe sıcaklık ve
nem artar.
Bitki örtüsü tropik ve ılıman
Uangho (Sarı Irmak) ve Yangçe Kiang'dır. (Mavi Irmak)
Çin dünyanın en kalabalık
ülkesidir. Nüfusun büyük çoğunluğunu Çinliler oluşturur. Daha
sonra Tibet, Türk ve diğer azınlıklar gelir. nüfusun büyük
kesimi köylerde yaşar buna karşın gelişmiş şehirlerde mevcut
olup son yıllarda hızlı bir kentleşmeye doğru gitmiştir.
Tarım nüfusun büyük çoğunluğunun
uğraşı ve ekonominin temelidir. En önemli tarım ürünleri
buğday ve pirinçtir. Ayrıca önemli miktarda mısır, yulaf, Hint
darısı, soya, yer fıstığı, çay, pamuk, şeker pancarı ve şeker
kamışı üretilir. İpek üretimi de önemli yer tutar. Ayrıca
ülke önemli yeraltı kaynaklarına sahiptir. Hopeh, Şensi, Mançurya
da önemli miktarda kömür çıkartılır.Petrol üretimi
çalışmaları yanında önemli miktarda termik santrallerle ve
hidroelektrik santralleri ile elektrik enerjisi üretimi
gerçekleştirilmektedir.
diğer yeraltı kaynakları arasında
tungsten, antimon, manganez ve boksit sayılabilir.Son yıllarda
sanayi alanında büyük atılım yapmış olan ülke ucuz iş gücü
sayesinde dünyanın üretim merkezi haline gelmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder