Güvengen davranışın özellikleri

Güvengen davranışın özellikleri

Güvengen davranışın sistematik olarak gözlenmesiyle, birçok davranış bilimcisi, güvengenlik eylemini oluşturan öğelerin var olduğu sonucunu çıkarsamıştır.

Bu öğeler şöyle sıralanabilir.

Gözle İletişim Kişiyle konuşurken onunla etkili iletişim kurabilmek ve söylenenlerin içten olduğunu anlatabilmek için, o kişiye doğrudan doğruya bakmak gereklidir. Ancak gözle iletişim kurmada doz çok önemlidir. Karşıdaki kişiyi rahatsız edercesine gözlerinin içerisine bakmak gözlerini ondan ayırmamak hele hele Türk toplumu gibi toplumlarda, saldırganca bir davranış olarak nitelendirilebileceği gibi aynı zamanda, gözünün içine bakılan kişi kendinin kişisel anlamına girilmiş gibi hissedebilir.

Bedenin Duruşu Biriyle konuşurken doğrudan doğruya onun yüzüne bakılır. Dik oturulur, eğer ayakta durulursa dik durulur. Onunla ilgilenildiği mesajı karşıdaki kişiye iletilir. Omuzları büzüp oturmak daha çok çekingenliğin arkaya kaykılarak oturmaksa karşıdakinin dikkate alınmadığının ifadesidir.

Jestler Uygun jestlerin anlatılanlara eşlik etmesi, mesajı daha anlamlı kılar. Çok fazla el kol işaretiyle konuşmak etkili olmaz. Bu tür çok yapılan el kol hareketleri mesajı alan kişinin dikkatinin dağılmasına neden olabilir. Ancak, hiç jest kullanmamak mesajı yavanlaştırır. Mesajın uygun dozda el kol hareketleriyle renklendirilmesi uygun olur.

Yüz İfadesi Davranışın Güvengen olması için yüz ifadesinin de yollanan mesajla uyuşması gerekmektedir. Öfkesini anlatmak isteyen biri, eğer bunu gülerek anlatıyorsa burada bir bağdaşmazlık, tutarsızlık söz konusudur. Mesajı veren kişi farkında olmadan çiftli mesaj kullanmaktadır. Oysa Güvengen olan kişinin duygularıyla, anlatımının sözel olan mesajıyla sözel olmayan mesajının bağdaşım içinde olması gerekir.

Ses tonu fısıltı şeklinde tek düze bir ses istenileni anlatmaya nasıl yetmezse, bağırmakta diğer kişiyi savunmaya iter. Güvengen olmak istenildiğinde birey ses tonunu iyi ayarlamalıdır. Konuşurken kendisine güvendiğini ileten ancak üstünlük kurmayan bir ses tonuyla konuşmak gerekir.

Zamanlama duraksama güvengenliğin etkisini azalttığından genellikle kendiliğinden anlatım amaç olmalıdır. Ancak uygun bir zaman seçmede yargı gereklidir. Örneğin; Patrondan bir şey isterken diğerlerinin yanında onunla konuşmak, onu savunmaya itebilir. Kimi durumlarda ise, başkaları varken bir istekte bulunulduğunda kişi “hayır” ,demeğe utanabileceği için diğerlerinin yanında konuşmak daha uygun olur. Buna, duruma göre siz karara verirsiniz . İşte zamana ve zemine göre konuşma zamanlamaya örnektir.

İçerik Ne söylenildiği önemliyse de nasıl söylenildiği daha önemlidir. Bu kitabın ikinci konusunda anlatılan kralın rüyasını anımsayınız. Nasıl söylenildiği daha da önemli olduğu için, mesajı yollarken, karşıdaki kişiyi savunmaya itmeden, insanın kendini ifade etmesi gerekmektedir. Diğerlerini, küçültmek, aşağılamak gerekmez. Bir başka deyişle, saldırgan olmak gerekmez. Duyguları ifade ederek daha spontan olunabilir. Böyle yapıldığında birey güvengenlik göstermiş olur.

Güvengenlik, Çekingenlik ve Saldırganlık Karşılaştırılması

Çekingen	Güvengen	Saldırgan
Çekingen kişi kendini inkâr eder	Güvengen kişi kendini inkâr etmez	Saldırgan kişi başkalarını kırarak hiçe sayarak kendini geliştirmeye çalışır.
Duygularına karşı dürüst değildir. İstediği amaçlara ulaşamaz	Dürüsttür. Duygularını ifade eder. İstediği amaca ulaşır.	Duygularını tanımaz. İstediği amaca başkalarını kırarak ulaşır.
Başkalarının kendi adına seçim yapmasına izin verir	Kendisi adına seçim yapar.	Başkaları adına seçim yapar.
Öfke duyar kaygılıdır	Kendine güvenlidir	Kendini haklı ve üstün görür

Prof.Dr.Nilufer Voltan Acar

İnsan İlişkileri İletişim